Bir Antrenman Nasıl Gerçekleşir?
Bir antrenmanın aşamalarını kabaca şöyle sıralayabiliriz:
Planlama
Hazırlık
Metodoloji
Uygulama
Değerlendirme
Planlama
Bu aşama, bir grubun ihtiyaçları çerçevesinde, şiddetten arınmışlığın temel kavramlarını anlamak/içselleştirmek, politik faaliyeti sırasında kilitlendiği konu ya da durumları şiddetten arınmış yöntemlerle çözümlemek yahut da günlük hayatın ve politik faaliyetlerinin bir provasını yapmak amacıyla bir antrenmanın planlanmasıdır. Bu aşamada antrenörün pozisyonu şu biçimlerde olabilir; Antrenör grubun bir üyesidir, bu planlamayı birlikte yapmışlardır. Antrenör grubun dışındadır, grup ya ihtiyaçları/istekleri çerçevesinde antrenörden yardım istemiştir ya da antrenör belli bir amaçla (eylem hazırlığı yada kavramların yaygınlaşması vb) gruba bir antrenman planı önermiştir. Oluşturulan şey antrenmanın başlığı, ana temasıdır.
Hazırlık
*Hazırlık aşamasında ilk adım antrenman yapılacak grubu tanımaktır. Böylelikle planlanan tema ile grup arasında bir bağlam oluşturulur. Grubu tanımak için temel birkaç soru yanıtlanır;
-Nasıl bir grup? (Yaş/Eğitim/Cinsiyet/Örgüt vb.)
-Ne istiyor?
-Öncelikleri nelerdir?
-Kaç kişi?
*Sonraki adım ise ise antrenörün kendi kapasitesini gözden geçirmesidir;
-Sınırlarım, donanımım/becerilerim ve zamanım nedir?
*Daha sonraki adım ise antrenörün grubun hedef ve nitelikleri ile kendi kapasitesi arasında bir bağlam oluşturmasıdır. Antrenör, önyargısız bir biçimde geniş bir perspektifle yapacaklarını düşünür, konuyu toparlamaya çalışır;
- Ana tema çerçevesinde hangi hedefe/hedeflere doğru gidiyorum
- Bu bağlamda hangi içeriği ele alıyorum?
- Hangi yöntemle ele alıyorum ?
- Hangi malzemeye ihtiyacım var?
- Ne kadar zamana ihtiyacım var?
Bu adımda yapılan değerlendirmeler sırasında antrenmanın gerçekleşeceği mekanın koşulları da (hava/ışık/ısı/genişlik vb) ayrıntılı olarak dikkate alınır.
Antrenör yukarıdaki sorular çerçevesinde yaptığı seçimleri, daha iyi değerlendirebilmek ve programı bütünlüklü olarak görebilmek için bir hazırlık çizelgesi üzerinde yerleştirir.
Metodoloji
Şiddetsizlik antrenmanlarının metodolojisi eğitilen ile eğitici ayrımının redden bir anlayışın üzerine oturur. Bu anlayışa göre eğitilenler bizzat eğitim sürecinin öznesidirler. Kısaca kafa, yürek ve el’in işbirliğine dayalı canlı öğrenim süreci olan antrenmanlar birbirini izleyen dört aşamaya tekabül eder;
1- Deneyim/Algılama: Çeşitli egzersizlerle bilinçli algılamaya itilen kişi/grup; içeriği, çevreyi, kendisinin ve ötekilerin davranışını ve bu davranışların karşılıklı olarak yarattığı etkileri algılar.
2- Düşünme: Algılanan şeylerin anlamları ve yarattıkları duygular üzerine düşünmeye başlanır.
3- Kavramlaştırma: İlk iki adımdan sonra, bu anlam ve duyguların hsangilerinin kalabileceğine ve hangilerinin değiştirilmesi gerektiğine karar verilir.
4- Uygulama: Değişimler için uygulamaya geçilir.
Şiddetsizlik antrenmanları katılımcıların deneyimleri esas alınır. Katılımcılar şiddet, çatışkılar, önyargılar, korku ve stres, grup içi ilişkiler vb. konularla ilgili deneyimlerinin bilincine varmalı, buradan yola çıkarak, antrenörün kolaylaştırıcılığı ile yeni davranış ve eylem biçimleri üretmeli ve pratikte denemelidir. Düşünceler somut eyleme dönüştüğü taktirde gerçekten bir öğrenim süreci yaşanmış demektir. Aynı şekilde eski davranış biçimlerini sürdürmeye dair bilinçli bir kararın alınması da bir öğrenim sürecinin göstergesidir. Önemli olan öğrenenlerin kendi eylemlerinin sonuçlarına katlanabilmeleri ve sorumluluk üstlenebilmeleridir.
Antrenmanlarda ele alınacak her bir içerik, yukarıda kısaca özetlenen anlayış çerçevesinde çok yönlü bir değerlendirme sonucunda belirlenen en uygun yöntem(ler) ile katılımcılara sunulur. Antrenör, değerlendirme yaparken grup, birey ve tema arasında gözetilmesi gereken dinamik dengeyi gözetmeli, grubu tanımak için sorulmuş soruları hatırlamalıdır. Bu bağlamda değerlendirmeye dair birkaç örnek vermek gerekirse;
* Grup, birey ve tema arasındaki dinamik dengenin korunabilmesi için grupla ortaklaşa yürütülen teori ağırlıklı bir çalışmanın ardından sonraki birimde bireylerin üretilenleri hazmedeceği ve kendini ifade edebileceği bir yöntem seçilmesi uygun olacaktır.
* Katılımcıların deneyimleri üzerinden bir çalışma yürütürken konu ağırlıklarının değişebileceğini hatırda tutmak gerekir. Bir antrenman programı, başlangıçta soyut bilgilere dayanılarak hazırlansa da katılımcıların beraberlerinde getirdikleri deneyimler en ince ayrıntılarına kadar planlanamayacağı için katılımcıların etkisi ve isteği ile değişebilecek açıklıkta olmalıdır.
* Fiziksel engellilerin bulunduğu bir grupta onların yapmakta zorlanacağı egzersizlerin yöntem olarak seçilmesi uygun olmayacaktır.
* Geleneksel tartışma alışkanlıklarını sürdüren bir gruptan kısa sürede efektif bir değerlendirme alınmak isteniyorsa, grubun “zaman bölü kişi sayısı” kuralını otokontrol yoluyla uygulayamayacağı düşünülüyorsa jeton yöntemi seçilebilir.
Uygulama
1) Antrenmana Giriş;
Bir antrenmana iyi bir giriş yapmak iyi bir kapanış için de gerekli ve önemlidir.
Giriş bölümü tanışmak, beklentileri paylaşmak, programı anlamak ve belirlemek, kontrat ve ilgi grupları oluşturmak gibi adımlardan oluşur. Temel amaç, katılımcıların birbirini tanıyıp kaynaşması, bir araya gelişin amacını ortaklaştırıp bir grup gibi davranabilmenin asgari kurallarını oluşturabilmesidir.
Tanışmak;
Bu adımda katılımcılar, genellikle buz kırıcı olarak da adlandırılan değişik oyun ve egzersizler aracılığı ile kendini tanıtır, diğerlerini tanır. İsimler ve katılımcıların birbiriyle ilişki kurmalarını kolaylaştıracak akılda kalacak karakteristik özellikleri ve ilgi alanları öğrenilmeye çalışılır.
Beklentileri öğrenmek;
Bu adımda, katılımcı “neden ben sizinle bu konuda konuşmaya/çalışmaya geldim”, “Bu çalışmadan/konuşmadan şöyle bir yarar umuyorum…” vb. ifadeler ile antrenmana dair beklentilerini,umut, endişe ve kaygılarını… dile getirir. Bu aynı zamanda antrenmanın hedeflerini de belirlemek anlamına gelir. Değişik egzersiz veya oyunlar ile tespit edilen beklentiler kayıt altına alınır ve tüm çalışma boyunca tüm katılımcıların görebileceği bir yerde durur. Amaç öğrenme süreci boyunca katılımcıların kendilerinde ve diğerlerindeki değişim ve gelişmeyi izlemelerini sağlamaktır. Aynı zamanda bu antrenörlere süreci yönlendirme ve katılımcıların istek ve beklentilerine uygun olarak programı değiştirme olanağı verir. Öğrenme sürecinin sonunda ise katılımcıların ve grubun hedeflerine ulaşıp ulaşmadığını değerlendirme imkanı verir; “Ben/biz bu çalışmada girişte söylediğimiz ....... hedeflerine ulaştım/tık”
Programın tanıtılması/oluşturulması ;
Antrenör, bu aşamada başlıklar halinde sıralanmış antrenman programını katılımcılar ile paylaşır; “Ben/biz sizinle .........konuda çalışacağız. ........................ hedefleyen, ............, ...................... yöntemleri kullanacağım(ız) ve şu zamana /saate kadar birlikte olacağız.”
Antrenmanda bir grup belli bir konuda öğrenmek/çalışmak amacıyla bir araya gelmiştir. Hedefleri grup ve bireyler belirler, hedefe gidilecek teknik yolu ise antrenör çizer, bu yolla konun işlenmesini/öğrenilmesini kolaylaştırır. Program bu tekniklerin ayrıntısını değil ama genel anlamını ve akış sırasını verir. Katılımcının çalışma, mola, yemek ve dinlenme saatlerini, sürelerini bilmesi önemlidir. Bu bilgiler çerçevesinde ihtiyaçlarını dile getirip davranışlarını ona göre ayarlayabilmesi katılımcıyı rahatlatır, antrenman sürecine ve ortamına dair güvenini sağlar.
Antrenman süreci içersinde grubun ve bireylerin ihtiyaçlarında değişmeler olabilir. Antrenörler bu değişiklikleri dikkate alarak grup ile birlikte programda değişiklikler yapar.
Kontrat Oluşturmak:
Kontratlar grubun ilkede özerkliğine işaret eder. Önemli olan kontratın bütünlüğünden çok grubun ortak karar alma üreci içinde olmasıdır. Grup, kendi kurallarını bizzat belirler, bunları şeffaf hale getirir ve kaydeder. Böylelikle bir grup olmaya başlar. Kuralların kaydedilmiş olması hiçbir şekilde değişmeyecekleri anlamına gelmez. Gerektiğinde eksikleri giderilir, hatta ihtiyaçlar çerçevesinde tümden yenilenebilir. Önemli olan bireysel ya da kolektif kural ihlalleri ile karşılaşıldığında grubun bunu tartışabilme imkanı bulmasıdır.
İlgi grupları oluşturmak:
Her antrenman bir grup ile gerçekleştirilir. Ancak grup ile tek tek katılımcılar arasında bir bağlam oluşturmak gerekmektedir. Bir antrenmanda ilgi grupları birey (ben) ile grup (biz ) arasındaki bağlamı oluşturan unsurlardır. Antrenman süreci boyunca antrenmanların gidiş yönüne, konuların içerik ve işlenişine, antrenörlere ve başka katılımcılara yönelik eleştiri ve değerlendirmelerin yapılmasına imkan tanır. Bir sorunun büyük guruba taşımadan önce konuşup çözüm önerileri üretmek ilgi gruplarının görevidir.
İlgi grupları aynı zamanda duygu yuvasıdır. Burada kaygılar, korkular, hayal kırıklıkları, istekler ve hayaller paylaşılır.
Grupların oluşturulması mümkün olduğunca isteğe bağlı olmalıdır. Ancak, grup içi yakınlaşmayı/kaynaşmayı arttırmak, cinsiyet ve yaş dağılımına dengeli tutmak, dil sorunu vb gibi nedenler ile raslantısal yollar ile ya da müdahele ederek ilgi grubu oluşturmak da mümkündür.
2) Konu(nun)ların işlenmesi
Yukarıda da vurgulandığı gibi antrenmanda hedefleri grup ve bireyler belirler, hedefe gidilecek teknik yolu ise antrenör çizer. Antrenörler konun öğrenilmesinden, katılımcılar öğrenmekten sorumludur. Ancak, katılımcılar deneysel sürece katılımları oranında öğrenirler. Çünkü şiddetsizlik antrenmanlarının dayandığı nokta somut hayat ve somut eylemdir. Antrenörler yukarıda ifade edilen metodolojik yaklaşım çerçevesinde seçilen yöntemlerle ve birey, gurup, tema arasındaki dengeyi gözeterek konuyu işler.
Giriş bölümündeki teknik işler tamamlandıktan sonra asıl konu(ya)lara geçmezden önce gündelik yaşamı geride bırakmaya, katılımcıların antrenmanın havasına girmelerine yardımcı olacak egzersizler yapılmasında yarar vardır.
Konu işlenirken grubun ihtiyaçlarına ve duygusal durumlara azami özen ve dikkat gösterilmelidir. Bu antrenörün önceden belirlediği teknik ve yöntemleri hızla değiştirebilmesine ve grubun dinamiğinin canlı tutulmasına olanak tanır. Örneğin yapılan bir teorik çalışma sırasında grupta bir yorgunluk/ilgisizlik hali hissedildiğinde araya koyulacak uygun bir oyun ya da hareketli bir egzersiz ile grubun toparlanmasına, canlanmasına yardımcı olunur.
Konunun işlenmesi sırasında olabildiğince sunum tarzındaki sözel bölümlerden kaçınmalıdır. Mecbur kalınan hallerde ise toparlayıcı olacak biçimde sona bırakılmasında yarar vardır. İşlenen birimler arasında ise bir iç tutarlılık ve devamlılık olmalıdır. Konular işlenirken her aşamada bireylerin katılımına ve rahatça düşünsel katkıda bulunmalarına olanak veren güvenli bir ortam oluşturulmalıdır. Öngörülen ve ilan edilen sürelere azami biçimde uygun davranmak önemlidir. Süre değişiklikleri veya zaman ihlalleri katılımcılar ile birlikte alınmalıdır.
Değerlendirme
Değerlendirme bir antrenmanın ihmal edilemeyecek öğelerinden biridir. Çok önemlidir; Yapılan geri bildirimler ile antrenmanın hem kişiler hemde grup açısından hedefine ulaşıp ulaşmadığı tespit edilir. Böylelikle eksikler tamamlanır, olumsuz duygulara neden olan noktalar açığa çıkar. Program değişiklikleri yapılabilir. Değerlendirmeler;
-Her çalışma biriminin sonunda
-Gün bitiminde,
-İlgi gruplarında,
-Genel toplantılarda,
-Tüm antrenmanın sonunda yapılır.
Bir antrenmanın aşamalarını kabaca şöyle sıralayabiliriz:
Planlama
Hazırlık
Metodoloji
Uygulama
Değerlendirme
Planlama
Bu aşama, bir grubun ihtiyaçları çerçevesinde, şiddetten arınmışlığın temel kavramlarını anlamak/içselleştirmek, politik faaliyeti sırasında kilitlendiği konu ya da durumları şiddetten arınmış yöntemlerle çözümlemek yahut da günlük hayatın ve politik faaliyetlerinin bir provasını yapmak amacıyla bir antrenmanın planlanmasıdır. Bu aşamada antrenörün pozisyonu şu biçimlerde olabilir; Antrenör grubun bir üyesidir, bu planlamayı birlikte yapmışlardır. Antrenör grubun dışındadır, grup ya ihtiyaçları/istekleri çerçevesinde antrenörden yardım istemiştir ya da antrenör belli bir amaçla (eylem hazırlığı yada kavramların yaygınlaşması vb) gruba bir antrenman planı önermiştir. Oluşturulan şey antrenmanın başlığı, ana temasıdır.
Hazırlık
*Hazırlık aşamasında ilk adım antrenman yapılacak grubu tanımaktır. Böylelikle planlanan tema ile grup arasında bir bağlam oluşturulur. Grubu tanımak için temel birkaç soru yanıtlanır;
-Nasıl bir grup? (Yaş/Eğitim/Cinsiyet/Örgüt vb.)
-Ne istiyor?
-Öncelikleri nelerdir?
-Kaç kişi?
*Sonraki adım ise ise antrenörün kendi kapasitesini gözden geçirmesidir;
-Sınırlarım, donanımım/becerilerim ve zamanım nedir?
*Daha sonraki adım ise antrenörün grubun hedef ve nitelikleri ile kendi kapasitesi arasında bir bağlam oluşturmasıdır. Antrenör, önyargısız bir biçimde geniş bir perspektifle yapacaklarını düşünür, konuyu toparlamaya çalışır;
- Ana tema çerçevesinde hangi hedefe/hedeflere doğru gidiyorum
- Bu bağlamda hangi içeriği ele alıyorum?
- Hangi yöntemle ele alıyorum ?
- Hangi malzemeye ihtiyacım var?
- Ne kadar zamana ihtiyacım var?
Bu adımda yapılan değerlendirmeler sırasında antrenmanın gerçekleşeceği mekanın koşulları da (hava/ışık/ısı/genişlik vb) ayrıntılı olarak dikkate alınır.
Antrenör yukarıdaki sorular çerçevesinde yaptığı seçimleri, daha iyi değerlendirebilmek ve programı bütünlüklü olarak görebilmek için bir hazırlık çizelgesi üzerinde yerleştirir.
Metodoloji
Şiddetsizlik antrenmanlarının metodolojisi eğitilen ile eğitici ayrımının redden bir anlayışın üzerine oturur. Bu anlayışa göre eğitilenler bizzat eğitim sürecinin öznesidirler. Kısaca kafa, yürek ve el’in işbirliğine dayalı canlı öğrenim süreci olan antrenmanlar birbirini izleyen dört aşamaya tekabül eder;
1- Deneyim/Algılama: Çeşitli egzersizlerle bilinçli algılamaya itilen kişi/grup; içeriği, çevreyi, kendisinin ve ötekilerin davranışını ve bu davranışların karşılıklı olarak yarattığı etkileri algılar.
2- Düşünme: Algılanan şeylerin anlamları ve yarattıkları duygular üzerine düşünmeye başlanır.
3- Kavramlaştırma: İlk iki adımdan sonra, bu anlam ve duyguların hsangilerinin kalabileceğine ve hangilerinin değiştirilmesi gerektiğine karar verilir.
4- Uygulama: Değişimler için uygulamaya geçilir.
Şiddetsizlik antrenmanları katılımcıların deneyimleri esas alınır. Katılımcılar şiddet, çatışkılar, önyargılar, korku ve stres, grup içi ilişkiler vb. konularla ilgili deneyimlerinin bilincine varmalı, buradan yola çıkarak, antrenörün kolaylaştırıcılığı ile yeni davranış ve eylem biçimleri üretmeli ve pratikte denemelidir. Düşünceler somut eyleme dönüştüğü taktirde gerçekten bir öğrenim süreci yaşanmış demektir. Aynı şekilde eski davranış biçimlerini sürdürmeye dair bilinçli bir kararın alınması da bir öğrenim sürecinin göstergesidir. Önemli olan öğrenenlerin kendi eylemlerinin sonuçlarına katlanabilmeleri ve sorumluluk üstlenebilmeleridir.
Antrenmanlarda ele alınacak her bir içerik, yukarıda kısaca özetlenen anlayış çerçevesinde çok yönlü bir değerlendirme sonucunda belirlenen en uygun yöntem(ler) ile katılımcılara sunulur. Antrenör, değerlendirme yaparken grup, birey ve tema arasında gözetilmesi gereken dinamik dengeyi gözetmeli, grubu tanımak için sorulmuş soruları hatırlamalıdır. Bu bağlamda değerlendirmeye dair birkaç örnek vermek gerekirse;
* Grup, birey ve tema arasındaki dinamik dengenin korunabilmesi için grupla ortaklaşa yürütülen teori ağırlıklı bir çalışmanın ardından sonraki birimde bireylerin üretilenleri hazmedeceği ve kendini ifade edebileceği bir yöntem seçilmesi uygun olacaktır.
* Katılımcıların deneyimleri üzerinden bir çalışma yürütürken konu ağırlıklarının değişebileceğini hatırda tutmak gerekir. Bir antrenman programı, başlangıçta soyut bilgilere dayanılarak hazırlansa da katılımcıların beraberlerinde getirdikleri deneyimler en ince ayrıntılarına kadar planlanamayacağı için katılımcıların etkisi ve isteği ile değişebilecek açıklıkta olmalıdır.
* Fiziksel engellilerin bulunduğu bir grupta onların yapmakta zorlanacağı egzersizlerin yöntem olarak seçilmesi uygun olmayacaktır.
* Geleneksel tartışma alışkanlıklarını sürdüren bir gruptan kısa sürede efektif bir değerlendirme alınmak isteniyorsa, grubun “zaman bölü kişi sayısı” kuralını otokontrol yoluyla uygulayamayacağı düşünülüyorsa jeton yöntemi seçilebilir.
Uygulama
1) Antrenmana Giriş;
Bir antrenmana iyi bir giriş yapmak iyi bir kapanış için de gerekli ve önemlidir.
Giriş bölümü tanışmak, beklentileri paylaşmak, programı anlamak ve belirlemek, kontrat ve ilgi grupları oluşturmak gibi adımlardan oluşur. Temel amaç, katılımcıların birbirini tanıyıp kaynaşması, bir araya gelişin amacını ortaklaştırıp bir grup gibi davranabilmenin asgari kurallarını oluşturabilmesidir.
Tanışmak;
Bu adımda katılımcılar, genellikle buz kırıcı olarak da adlandırılan değişik oyun ve egzersizler aracılığı ile kendini tanıtır, diğerlerini tanır. İsimler ve katılımcıların birbiriyle ilişki kurmalarını kolaylaştıracak akılda kalacak karakteristik özellikleri ve ilgi alanları öğrenilmeye çalışılır.
Beklentileri öğrenmek;
Bu adımda, katılımcı “neden ben sizinle bu konuda konuşmaya/çalışmaya geldim”, “Bu çalışmadan/konuşmadan şöyle bir yarar umuyorum…” vb. ifadeler ile antrenmana dair beklentilerini,umut, endişe ve kaygılarını… dile getirir. Bu aynı zamanda antrenmanın hedeflerini de belirlemek anlamına gelir. Değişik egzersiz veya oyunlar ile tespit edilen beklentiler kayıt altına alınır ve tüm çalışma boyunca tüm katılımcıların görebileceği bir yerde durur. Amaç öğrenme süreci boyunca katılımcıların kendilerinde ve diğerlerindeki değişim ve gelişmeyi izlemelerini sağlamaktır. Aynı zamanda bu antrenörlere süreci yönlendirme ve katılımcıların istek ve beklentilerine uygun olarak programı değiştirme olanağı verir. Öğrenme sürecinin sonunda ise katılımcıların ve grubun hedeflerine ulaşıp ulaşmadığını değerlendirme imkanı verir; “Ben/biz bu çalışmada girişte söylediğimiz ....... hedeflerine ulaştım/tık”
Programın tanıtılması/oluşturulması ;
Antrenör, bu aşamada başlıklar halinde sıralanmış antrenman programını katılımcılar ile paylaşır; “Ben/biz sizinle .........konuda çalışacağız. ........................ hedefleyen, ............, ...................... yöntemleri kullanacağım(ız) ve şu zamana /saate kadar birlikte olacağız.”
Antrenmanda bir grup belli bir konuda öğrenmek/çalışmak amacıyla bir araya gelmiştir. Hedefleri grup ve bireyler belirler, hedefe gidilecek teknik yolu ise antrenör çizer, bu yolla konun işlenmesini/öğrenilmesini kolaylaştırır. Program bu tekniklerin ayrıntısını değil ama genel anlamını ve akış sırasını verir. Katılımcının çalışma, mola, yemek ve dinlenme saatlerini, sürelerini bilmesi önemlidir. Bu bilgiler çerçevesinde ihtiyaçlarını dile getirip davranışlarını ona göre ayarlayabilmesi katılımcıyı rahatlatır, antrenman sürecine ve ortamına dair güvenini sağlar.
Antrenman süreci içersinde grubun ve bireylerin ihtiyaçlarında değişmeler olabilir. Antrenörler bu değişiklikleri dikkate alarak grup ile birlikte programda değişiklikler yapar.
Kontrat Oluşturmak:
Kontratlar grubun ilkede özerkliğine işaret eder. Önemli olan kontratın bütünlüğünden çok grubun ortak karar alma üreci içinde olmasıdır. Grup, kendi kurallarını bizzat belirler, bunları şeffaf hale getirir ve kaydeder. Böylelikle bir grup olmaya başlar. Kuralların kaydedilmiş olması hiçbir şekilde değişmeyecekleri anlamına gelmez. Gerektiğinde eksikleri giderilir, hatta ihtiyaçlar çerçevesinde tümden yenilenebilir. Önemli olan bireysel ya da kolektif kural ihlalleri ile karşılaşıldığında grubun bunu tartışabilme imkanı bulmasıdır.
İlgi grupları oluşturmak:
Her antrenman bir grup ile gerçekleştirilir. Ancak grup ile tek tek katılımcılar arasında bir bağlam oluşturmak gerekmektedir. Bir antrenmanda ilgi grupları birey (ben) ile grup (biz ) arasındaki bağlamı oluşturan unsurlardır. Antrenman süreci boyunca antrenmanların gidiş yönüne, konuların içerik ve işlenişine, antrenörlere ve başka katılımcılara yönelik eleştiri ve değerlendirmelerin yapılmasına imkan tanır. Bir sorunun büyük guruba taşımadan önce konuşup çözüm önerileri üretmek ilgi gruplarının görevidir.
İlgi grupları aynı zamanda duygu yuvasıdır. Burada kaygılar, korkular, hayal kırıklıkları, istekler ve hayaller paylaşılır.
Grupların oluşturulması mümkün olduğunca isteğe bağlı olmalıdır. Ancak, grup içi yakınlaşmayı/kaynaşmayı arttırmak, cinsiyet ve yaş dağılımına dengeli tutmak, dil sorunu vb gibi nedenler ile raslantısal yollar ile ya da müdahele ederek ilgi grubu oluşturmak da mümkündür.
2) Konu(nun)ların işlenmesi
Yukarıda da vurgulandığı gibi antrenmanda hedefleri grup ve bireyler belirler, hedefe gidilecek teknik yolu ise antrenör çizer. Antrenörler konun öğrenilmesinden, katılımcılar öğrenmekten sorumludur. Ancak, katılımcılar deneysel sürece katılımları oranında öğrenirler. Çünkü şiddetsizlik antrenmanlarının dayandığı nokta somut hayat ve somut eylemdir. Antrenörler yukarıda ifade edilen metodolojik yaklaşım çerçevesinde seçilen yöntemlerle ve birey, gurup, tema arasındaki dengeyi gözeterek konuyu işler.
Giriş bölümündeki teknik işler tamamlandıktan sonra asıl konu(ya)lara geçmezden önce gündelik yaşamı geride bırakmaya, katılımcıların antrenmanın havasına girmelerine yardımcı olacak egzersizler yapılmasında yarar vardır.
Konu işlenirken grubun ihtiyaçlarına ve duygusal durumlara azami özen ve dikkat gösterilmelidir. Bu antrenörün önceden belirlediği teknik ve yöntemleri hızla değiştirebilmesine ve grubun dinamiğinin canlı tutulmasına olanak tanır. Örneğin yapılan bir teorik çalışma sırasında grupta bir yorgunluk/ilgisizlik hali hissedildiğinde araya koyulacak uygun bir oyun ya da hareketli bir egzersiz ile grubun toparlanmasına, canlanmasına yardımcı olunur.
Konunun işlenmesi sırasında olabildiğince sunum tarzındaki sözel bölümlerden kaçınmalıdır. Mecbur kalınan hallerde ise toparlayıcı olacak biçimde sona bırakılmasında yarar vardır. İşlenen birimler arasında ise bir iç tutarlılık ve devamlılık olmalıdır. Konular işlenirken her aşamada bireylerin katılımına ve rahatça düşünsel katkıda bulunmalarına olanak veren güvenli bir ortam oluşturulmalıdır. Öngörülen ve ilan edilen sürelere azami biçimde uygun davranmak önemlidir. Süre değişiklikleri veya zaman ihlalleri katılımcılar ile birlikte alınmalıdır.
Değerlendirme
Değerlendirme bir antrenmanın ihmal edilemeyecek öğelerinden biridir. Çok önemlidir; Yapılan geri bildirimler ile antrenmanın hem kişiler hemde grup açısından hedefine ulaşıp ulaşmadığı tespit edilir. Böylelikle eksikler tamamlanır, olumsuz duygulara neden olan noktalar açığa çıkar. Program değişiklikleri yapılabilir. Değerlendirmeler;
-Her çalışma biriminin sonunda
-Gün bitiminde,
-İlgi gruplarında,
-Genel toplantılarda,
-Tüm antrenmanın sonunda yapılır.
